2. GÜN:
İstanbul ilçelerindeki oy dağılımlarına bakıldığında siyasi hayatımız için de CHP için de kritik olan bir durum gözlenmektedir. İstanbul ilçelerinde siyasi rekabet eksilmekte ve CHP belli ilçelere sıkışmaktadır.
Aşağıdaki tablo CHP meclis oylarına göre 10’ar puanlık aralıklarla ilçelerin gruplanmasını ve oy oranlarını göstermektedir. İstanbul seçmenini yüzde 9,5’ininyer aldığı dört ilçede (Beşiktaş, Kadıköy, Bakırköy, Şişli) CHP seçmenin üçte ikisinin oyunu, Ak Parti de beşte birinin oyunu kazanmaktadır. CHP’nin yüzde 40-50 arasında oy aldığı 11 ilçede seçmenin yüzde 24’ü bulunmakta ve buralarda CHP ile Ak Parti arasında sıkı bir rekabet yaşanmaktadır.
İstanbul seçmeninin üçte ikisini bulunduran diğer ilçelerin hepsinde ise Ak Parti ile CHP arasındaki farkın giderek açıldığı görülmektedir. Bir başka hesaplamayla CHP İstanbul’daki toplam oyunun yarısını İstanbul seçmeninin üçte birinin olduğu 15 ilçeden almakta fakat İstanbul seçmeninin üçte ikisinin bulunduğu diğer 24 ilçede rekabette oldukça zayıf durumdadır.
Marmara’da üç ayrı bölge üç ayrı siyasi karakter
Coğrafya bilgimizle Marmara bölgesi diye bilsek de iki ayrı, hatta üç ayrı sosyolojik ve ekonomik bölge konuşuyoruz. Birincisi elbette İstanbul, her şeyiyle ayrı bir bölge sayılmayı hak eden metropol. İkincisi sanayi havzasına dönüşmüş Kocaeli, Bursa, Sakarya. Üçüncüsü de tümüyle farklı sosyolojik ve siyasi özellikleri olan Trakya. Nitekim Türkiye İstatistik kurumu da bu üç bölgeyi sosyoekonomik özellikleri nedeniyle ayrı ayrı tanımlamaktadır artık.
KONDA bulgularından bazılarıyla sosyolojik farklılıklara bakalım. Trakya’da kendisini dindar olarak tanımlayanlar yüzde 61, Doğu Marmara’da yüzde 70. Başını örtmeyen kadınlar Trakya’da yüzde 35, Doğu Marmara’da yüzde 26.
Trakya’da kendi hayat tarzını modern olarak tanımlayanlar yüzde 33, geleneksel muhafazakar olarak tanımlayanlar yüzde 50, dindar muhafazakar olarak tanımlayanlar yüzde 17. Doğu Marmara’da ise modernler yüzde 27, geleneksel muhafazakarlar yüzde 52, dindar muhafazakarlar yüzde 21.
Trakya nüfusunun yüzde 72’si yine Trakya doğumlu iken Doğu Marmara’nın yüzde 56’sı. Doğu Marmara şimdiye dek yoğun göç almış, Trakya henüz büyük iç göç dalgasıyla karşılaşmamış.
Doğu Marmara’da toplam yetişkin nüfusun yüzde 10’u işçi, yüzde 8’i çiftçi iken Trakya’da yüzde 13’ü işçi, yüzde 4’ü çiftçi.
Doğal olarak iki bölgenin siyasi tercihleri de farklı.
Bölge bazında bakıldığında Ak Parti’nin en düşük oy aldığı (ki her birisi yine yüzde 35) üç bölgeden birisi Trakya. Buna karşılık CHP’nin en yüksek oy ortalaması tutturduğu bölge de Trakya. Doğu Marmara ise her iki partinin de ülke ortalamaları dolayında oy aldıkları bölge.
Seçimlerden önce Ak Parti’nin birinci hedefi yüzde 45 ortalamasını tutturarak Cumhurbaşkanlığı seçimindeki oyun kurucu rolünü sürdürmek ve ikinci hedefi de İstanbul, Ankara gibi sembol büyükşehirlerde koltukları korumak idi. Buna karşılık CHP’nin birinci hedefi sembol büyükşehirlerde kazanmak, ikinci hedefi yüzde 30 bandını aşmak idi.
Ama İzmir’in ve Trakya’nın Ak Parti için özel bir anlamı daha vardı ki yerel yönetimlerde olamadığı alanlardı buralar. O nedenle Trakya’da ve İzmir’de kazanılacak başkanlıklar önemli idi.
Gerçekleşen sonuçlara bakıldığında Ak Parti Doğu Marmara’da, CHP Trakya’da alan hakimiyetini sürdürüyor. Fakat Trakya da ve özellikle Tekirdağ’da Ak Parti’nin nefesi CHP’nin ensesinde iken, Doğu Marmara’da CHP henüz rekabete girebilmiş değil.